Page 35 - เครื่องมือและอุปกรณ์การตรวจอากาศ
P. 35
35
กล้องทีโอโดไลท์ (Theodolite)
ั
ในยุโรปสมัยก่อนเรียกเครื่องมือวัดมุมว่ำ transiting theodolite คำว่ำ transition หมำยควำมว่ำตว
ั
ี่
่
ั
้
ู้
กลองเลงสำมำรถกระดกกลบได เมื่อมีกำรอพยพผคนจำกยุโรปไปตงหลกแหลงใหม่ทอเมริกำ ก็มีผน ำกลอง
ั้
็
ู้
้
้
ี่
ชนิดนี้ไปดวย เมื่อเวลำผำนไปคนทอยู่ในอเมริกำก็เรียกกลองชนิดนี้ว่ำ transit เฉยๆ สวนในยุโรปนิยมคำว่ำ
้
่
่
้
้
ึ
่
้
้
theodolite มำกกว่ำ จงเรียกกลองชนิดนี้ว่ำ theodolite เฉยๆ ตอมำไดมีกำรพัฒนำกลองนี้ออกไปซึ่งควำม
้
่
ั
ี
้
ิ
ิ่
ุ
่
แตกตำงจะคอยๆ เห็นชดขึ้นทกท กลองทรำนสทนั้นจะมีจำนองศำรำบ และจำนองศำดงทำดวยโลหะ และใช ้
เวอร์เนียร์ช่วยในกำรอ่ำนค่ำทิศทำงให้ละเอียดยิ่งขึ้น ส่วนกล้องธีโอโดไลท์นั้นจำนองศำจะท ำด้วยแก้วผนึกสเกล
ั
่
องศำลงไปบนแก้ว กำรอ่ำนทศทำงก็อำศยระบบสะทอนของแสงภำยในกลองผำนจำนองศำไปแสดงท ี่
้
ิ
้
microscope กำรอ่ำนค่ำละเอียดของมุมหรือทิศทำงท ำได้โดยอำศัย micrometer
ส่วนประกอบต่ำงๆของกล้อง THRODOLITE
ส่วนประกอบใหญ่ๆ ของกล้องจะแบ่งออกได้ดังนี้
1. ตวกลอง ( TELESCOPES) ในปัจจบันนี้ตวกลองนิยมออกแบบมำให้สำมำรถสองเพื่อกำรวัดมุมและใชเป็นท ี่
่
้
ุ
ั
้
้
ั
่
้
สงลำแสงและรับลำแสง Infar-red หรือ Laser เพื่อกำรวัดระยะ ซึ่งเรำเรียกว่ำ coaxial telescope ซึ่งตอง
้
้
ี่
รักษำคุณสมบัติต่ำงๆ ไว้อย่ำงครบถ้วนคือก ำลังขยำยมำก ตัวกล้องสั้นสำมำรถทจะหมุนรอบแกนไดและจะตอง
มีควำมละเอียดในกำรส่องวัดมุมส่วนประกอบของตัวกล้องมีดังนี้
1.1 เลนส์ปรับควำมชัด (FOCUSSING LENS)
้
1.1.1 External focusing หมำยถึงกลองทใชEyepiece หรือ Objective ทำหน้ำทปรับภำพให้ชดเจน
ั
ี่
ี่
้
แทนเลนส์โฟกัส Eyepiece และ Objective จะเคลื่อนที่ เข้ำ – ออกเมื่อเวลำปรับภำพ
้
1.1.2 Internal focusing หมำยถึงตัวกล้องทบรรจเลนส์โฟกัสเข้ำไปขำงในตัวกล้อง ส่วนมำกจะเป็นเลนส ์
ุ
ี่
เว้ำ เพื่อท ำหน้ำที่ปรับภำพให้ชัดเจน
1.2 EYEPIECE ท ำหน้ำที่ขยำยภำพและสำยใยให้ชัดเจน
้
้
1.3 สำยใยกล้อง (CROSS HAIR หรือ HAIR LINE) ปัจจุบันสำยใยกลองจะใชกำรขีดลงบนแผ่นแก้วและน ำอีก
้
ื
่
ั้
แผนหนึ่งมำประกบโดยใชกำวพิเศษ ทงนี้เพื่อป้องกันควำมสกปรกและกำรลบเลอน สำยใยรำบและสำยใยดง
ิ่
ั
็
ุ
้
ั้
้
จะตองตงไดฉำกซึ่งกันและกัน จดตดของสำยใยก็คอแนวแกนกลอง สำยใยดงจะมีสำยใยเลกๆอีกสองสำยใย
ื
้
ิ่
่
้
เรียกว่ำสำยใยบนและสำยใยลำง (Upper and Lower hair line) ผลตำงของสำยใยทงสอง ใชในกำรหำระยะ
ั้
่
รำบหรือระยะดิ่ง
2. จำนบน (UPPER PLATE) จำนบนจะต้องอยู่ในแนวระดับ มีแกนสวมทับแกนของจำนองศำ ซึ่งจำนองศำจะ
เป็นจำนล่ำง จำนบนจะหมุนรอบแกนดิ่งของกล้อง (Standing axis หรือ Vertical axis) ส่วนประกอบของจำน
บนมีดังนี้
2.1 หลอดระดับฟองยำว (Tubular level) อำจจะมีหนึ่งหรือสองหลอดซึ่งตั้งได้ฉำกซึ่งกันและกัน เรำเรียกว่ำ
้
Plate Level หรือ ระดับตัวล่ำง เวลำวัดมุมรำบหรือมุมดิ่งจะต้องไดระดบ
ั
2.2 ระดับตัวบน (Index level) เป็นระดับของจำนองศำดิ่ง ตัวระดับจะติดอยู่กับ Vernier แต่ตัวกล้องจะตด
ิ
อยู่กับจำนองศำ ซึ่งแนว 0 จะต้องอยู่ในแนวของแกนกล้อง
2.3 ควงสัมผสทำงรำบ (Upper tangent screw) ใช้หมุนกล้องให้สำยใยไปตัดกับที่ หมำยเล็ง
ั
