Page 5 - ทฤษฎีอุตุนิยมวิทยา

บทที่ 1

บรรยากาศของโลก (The Earth's Atmosphere)

ิ
1. บรรยากาศ คือ แก๊สทห่อหุ้มปกคลุมพื้นผวโลกและแผ่สูงขึ้นไปประมาณ 1,000 กม.เหนือระดับน้ำทะเล
ี่
ปรากฏการณ์ทางธรรมชาติทเกิดขึ้นในบรรยากาศ เช่น การเกิดลมการก่อตัวและการสลายตัวของเมฆ การเกิดฝน
ี่
ลูกเห็บ และหิมะ การเปลี่ยนแปลงของอุณหภูมิปรากฏการณ์เหล่านี้รวมเรียกว่าสภาพอากาศ (Weather) การศึกษาถึง

ปรากฏการณ์เหลานี้จึงเป็นที่มาของวิชาอุตุนิยมวิทยา ซึ่งมีความเกี่ยวข้องกับชีวิตประจำวัน และกิจการบินเสมอมา
่

2. ส่วนประกอบของบรรยากาศ

2.2.1 แก๊สที่มีส่วนผสมคงที่ (Permanent or Fixed amount of gases) หรือที่เรียกว่าอากาศแห้ง,อากาศ
บริสุทธิ์ (Dry air, Pure air) ประกอบด้วยไนโตรเจน 78% ออกซิเจน 21% และแก๊สเฉื่อย 1%

2.2.2 แก๊สที่มีส่วนผสมไม่คงที่ (Variable gases) มีความสำคัญในทางอุตุนิยมวิทยาได้แก่ ไอน้ำ (Water vapour)
คาร์บอนไดออกไซด์ (CO 2) และโอโซน (O 3)

ั
ั
ไอน้ำนั้นเป็นตวการสำคญอันหนึ่งที่ทำให้เกิดสภาพอากาศ และทำให้บรรยากาศของโลกมีสถานะไม่แห้ง
จริง ปริมาณไอน้ำนั้นมีมากในบรรยากาศชั้นโทรโพสเฟียร์ ณ ระดับ 10 กม. แรกทขั้วโลก และ ณ ระดับ 16 กม.
ี่
แรกที่ศูนย์สูตร

2.2.3 สิ่งเจือปน (Impurities or Non-Gaseous) เชน
่
อนุภาคของผงฝุ่น (Dust particles), อนุภาคของ ผง
เกลือ (Salt particles) ซึ่งเกิดจากการระเหยของน้ำ

ทะเล, ควัน (Smoke) และ/หรือ เถ้าถ่านจากการ

ระเบิดของภูเขาไฟ (Volcanic ash) อนุภาคเหล่านี้จะ
เป็นแกนกลางในการกลั่นตัว (Condensation nuclei)

ุ
ของปรากฏการณ์ทางอุตนิยมวิทยา เช่น หมอก หมอก
แดด และน้ำฟ้าอื่นๆ

รูปที่ 1-1 ส่วนประกอบของบรรยากาศ