Page 58 - ทฤษฎีอุตุนิยมวิทยา

54

ี่
3.2 เมื่ออากาศทรงตัวไม่ดีอากาศทเคลื่อนที่ขึ้นตามลาดของภูเขาเมฆที่เกิดจะเป็นพวกเมฆก้อนมีกระแส
อากาศปั่นป่วน มีฝนหนักเกิดขึ้น บางครั้งจะมีฟ้าร้อง ฟ้าแลบฟ้าผ่าตามมา ทัศนวิสัยจะดียกเว้นในขณะเกิดฝน
3.3 บางครั้งในฤดูหนาว ส่วนมากอากาศจะทรงตัวดีทำให้อากาศเบื้องบนจมตัวลง ความร้อนจะเกิดขึ้นจาก

การถูกบีบ (Compression) อุณหภูมิของอากาศจะสูงขึ้นตามส่วนสูงที่เพิ่มขึ้นที่เรียกว่า Inversion สภาพอากาศจึงถูก

ปิดบังด้วย หมอกแดดและหมอกปนควัน ทัศนวิสัยจะเลวในระดับต่ำๆ โดยเฉพาะบริเวณที่มีโรงงานอุตสาหกรรมมากๆ
4. การใช้แผนภูมิ Skew T Log P สำหรับการพิจารณาการทรงตัวของอากาศ

4.1 การทรงตัวอิสระ (Absolute stability)
ั
ดังในรูปที่ 5 แสดงถึงการทรงตัวอิสระ ไม่ว่าอากาศ A จะถูกทำให้เคลื่อนตวขึ้นไปตามเส้น Dry adiabat
ถึงจุด B หรือ Saturation adiabat ถึงจุด C อากาศ A จะเย็นกว่าอากาศใกล้เคียงเสมอ ดังนั้นอากาศเย็นจะจมลงมาท ี่

เดิม และในทำนองเดียวกัน ถ้าอากาศ A ถูกกดต่ำลงมาถึงจุด B' และ C' อากาศจะอุ่นกว่าอากาศใกล้เคียงจึงลอย
กลับสู่ที่เดม ณ จุด A ในสภาพอากาศเช่นนี้ อากาศ A ได้ชื่อว่ามีการทรงตวอิสระ ซึ่งสังเกตไดจากเสนอุณหภูมิของ
ิ
้
ั
้
อากาศอิสระ ตอนบนจะอยู่ทางขวามือ Dry และ Saturation adiabat curves เสมอ

รูปที่ 6-4 แสดงถึงการทรงตัวอิสระ (Absolute stability)
4.2 การไม่ทรงตัวอิสระ (Absolute instability)

ตรงกันข้ามกับการทรงตัวอิสระ ก็คือ การไม่ทรงตัวอิสระ ดังในรูปข้างล่างนี้ เมื่ออากาศ A ถูกทำให้ลอย

ขึ้นไปตาม Dry adiabat ถึงจุด B และตาม Saturation adiabat ถึงจุด C อากาศ A จะอุ่นกว่าอากาศใกล้เคียงเสมอ
ดังนั้นอากาศ A จะเบากว่า และลอยตัวต่อไปโดยไม่ตองอาศัยแรงอื่น และในทำนองเดียวกัน เมื่ออากาศ A ถูกทำให้
้
ลดต่ำลงมายังจุด B' และ C' แล้วอากาศ A จะเย็นกว่า อากาศใกล้เคียงจึงหนักกว่าและลอยต่ำลงมาเรื่อยๆ แม้ว่า
จะหมดแรงก็ตามปรากฏการณ์เช่นนี้ เราเรียกว่า การไม่ทรงตัวอิสระ