Page 4 - การตรวจอากาศด้วยเรดาร์ของกรมอุตุ
P. 4
๔
เทคนิคการตรวจอากาศด้วยเรดาร์ของกรมอุตุนิยมวิทยา
หลักการแปลความภาพเรดาร์ ตรวจอากาศของกรมอุตุนิยมวิทยา
็
้
่
ี
เรดาร์ตรวจอากาศนับเปนเครื่องมือตรวจอากาศที่ดที่สุดตอระยะการตรวจอากาศดวยสายตาไกลออกไป
็
ุ
นับเปนระยะทางหลายร้อยกิโลเมตร กรมอุตนิยมวิทยาเปนหน่วยงานที่มีเรดาร์ตรวจอากาศ ครอบคลุมพื นที่ทั่ว
็
ประเทศไทย และได้เผยแพร่ภาพเรดาร์ตรวจอากาศสู่สาธารณชนทาง Website ของกรมอตุนิยมวิทยา ภาพเรดาร์
ุ
ุ
ตรวจอากาศเหล่านั นก้าหนดตามวตถุประสงค์ และเทคนิคการตรวจอากาศด้วยเรดาร์ของกรมอตุนิยมวิทยา ดังนั น
ั
่
การแปลความจึงอยในกรอบเฉพาะ กขอ.คปอ. และหน่วยขาวอากาศนอกที่ตงดอนเมืองไดใช้ประโยชน์ จากภาพ
ู่
ั
้
ุ
เรดาร์ตรวจอากาศ ของกรมอตุนิยมวิทยาเพื่อการตรวจอากาศแจ้งเตือนสภาพอากาศรุนแรง และพยากรณ์อากาศ
ตามเส้นทางบิน แต่กรอบการแปลความของผู้ใช้ส่วนใหญ่ยังยึดกับการแปลความตามเรดาร์ตรวจอากาศในยุคก่อน
เพื่อป้องกันความผิดพลาด และความเข้าใจที่คลาดเคลื่อนไปจากข้อเท็จจริง จึงควรท้าความเข้าใจต่อประเด็นตางๆ
่
ดังต่อไปนี
วัตถุประสงค์ของการตรวจอากาศด้วยเรดาร์ของกรมอุตุนิยมวิทยา
้
ึ
เพื่อตองการแจ้งใหประชาชนไดทราบถงบริเวณทีมีฝนตกภายในรัศมีท้าการของเรดาร์โดยมุ่งเน้น
้
้
เฉพาะฝนที่ตกลงสู่พื นดิน ผู้เชี่ยวชาญขององค์การนาซา กล่าวว่า ความสูงของฐานเมฆในเขตร้อนบนพื นดิน อยู่
ั
ที่ระดับความสูง ๒ กิโลเมตร หรือต่้ากว่า ส่วนฐานเมฆที่อยู่เหนือพื นน ้า โดยเฉลยจะอยู่ที่ระดบสูง ประมาณ ๑
ี่
่
ึ
กิโลเมตร ดงนั น มุมยกของจานเรดาร์จงอยู่ในมุมตางๆ เพื่อตรวจวัดน ้าฟ้าทตกลงสพื นดน หรืออาจกลาวน้า
ิ
ู่
่
ี่
ั
ตรวจวัด บริเวณส่วนฐานเมฆเป็นส่วนใหญ่
้
ื่
้
้
๑. คณลกษณะลาคลนเรดาร์ (Radar Beam) ลาคลนของเรดาร์จะโคงขึ นเมื่อระยะทางเพิ่มขึ น
ั
ุ
ื่
ทั งนี เนื่องจากความโค้งของผิวโลก
้
ั
่
๒. ลกษณะการตรวจอากาศดวยเรดาร์ในโหมดคาการสะทอน (Reflectivity) การตรวจอากาศ
้
ด้วยเรดาร์โดยทั่วไปแบ่งออกได ๒ ประเภท คือ
้
ื
ั
่
๒.๑ การตรวจแบบ Base Reflectivity คอ การตรวจโดยการตงคามุมของจานเรดาร์ตรวจ
ั
่
ุ
ี
์
อากาศเพียงมุมเดยว เพื่อให้ไดคาการสะทอนตามวัตถุประสงค ตวอย่างเชนในกรณของกรมอุตนิยมวิทยา
่
้
ี
้
ี่
แสดงดังรูปท ๒ (A)
ื
๒.๒ การตรวจแบบ (Base Composite Reflectivity) คอการตรวจโดยการยกจานเรดาร์
ตรวจอากาศหลายมุมยกเป็นการตรวจเข้าไปในเนื อเมฆ
๒.๓ ค่าการสะท้อนคลื่นเรดาร์ตรวจอากาศ การตรวจอากาศด้วยเรดาร์ท้าการตรวจในโหมดคา
่
การสะท้อนหากพิจารณาเมฆก่อตัวในทางตั งสามารถจ้าแนกค่าความแรงของการสะท้อนได้เป็น ๓ บริเวณ คือ
๒.๓.๑ บริเวณทมีคาการสะทอนตา (Low reflectivity) คอบริเวณทางตอนบนของ
ื
้
่
่้
ี่
ส่วนกลางของเมฆขึ นไปจนถึงส่วนยอดของเมฆ
๒.๓.๒ บริเวณที่มีค่าการสะท้อนปานกลาง (Moderate Reflectivity) เป็นบริเวณใต้ฐาน
เมฆลงมาจนถึงพื นดิน (กรณีที่มีฝนตก)
๒.๓.๓ บริเวณที่มีค่าการสะท้อนสูงสุด (High Reflectivity) คือบริเวณตอนกลางของเมฆ
๓. เทคนิคการแปลความภาพเรดาร์ตรวจอากาศ Doppler เรดาร์เป็นเรดาร์ในยุคใหม่การแสดง
ั
้
ค่าต่างๆ จึงแตกต่างจากเรดาร์ยุคก่อนอย่างมาก สามารถแสดงค่าการสะทอนกลบของคลื่นเรดาร์ (dBZ) และ
้
่
ิ
่
ั
แปลงคาการสะทอนกลบเหลานั นเป็นอัตราการตกของฝน (มิลลเมตรตอชวโมง) ทงสองอย่างนับว่าเป็นสง
ั
ิ่
ั่
่
ส้าคัญอย่างมากต่อการแปลความผู้ใช้จ้าเป็นต้องทราบความหมายอย่างชัดเจน
