Page 13 - สภาพอากาศที่เป็นอันตรายต่อการบิน
P. 13
๑๓
๑. ขั้นการก่อตัว (Formative Stage) พายุหมุนเขตร้อนจะเกิดขึ้นได้ต้องมีการเริ่มต้นก่อตัวของระบบ
ั
ความกดอากาศ เช่น ร่องมรสุม คลื่นตะวันออก ร่องความกดอากาศต่ า แนวลมพดตัดกัน ฯลฯ บางครั้งจะต้อง
ใช้เวลานานมากที่จะทวีความรุนแรงขึ้น ในขั้นนี้ทั่วไปแล้วความเร็วลมมักจะต่ ากว่า ๖๔ นอต ความกดอากาศ
จะลดลงถึง ๑๐๐๐ hPa
๒. ขั้นเจริญเติบโต (Immature Stage) ไม่แน่ว่าความรุนแรงเหล่านั้นจะถึงขั้นพายุไต้ฝุ่นเสมอไป
บางครั้งอาจจะสลายตัวในขั้นก่อตัวภายใน ๒๔ ชั่วโมง ในกรณีที่มีความรุนแรงถึงขั้นไต้ฝุ่นแล้วความเร็วตั้งแต่
ิ่
๖๔ นอต ขึ้นไป ความกดอากาศจะลดลงจาก ๑๐๐๐ hPa ในขั้นนี้เป็นช่วงที่มีความเจริญเติบโตเพมขึ้น และมี
การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นหลายอย่าง เช่น มีตาของพายุเกิดขึ้น มีแถบเมฆหมุนเข้าหาศูนย์กลางเกิดขึ้น ความชัน
ของความกดอากาศมีค่ามากขึ้น (Strong Pressure Gradient)
๓. ขั้นเจริญเติบโตเต็มที่ (Mature Stage) หลังจากที่ความกดอากาศ ความเร็วลมและความรุนแรง
ของพายุไต้ฝุ่นถึงขีดสุดแล้ว คือความกดอากาศที่ศูนย์กลางของพายุจะไม่ลดลงมากกว่านี้ และความเร็วลมรอบ
จุดศูนย์กลางไม่เพิ่มขึ้น การหมุนจะขยายวงออกไปรอบนอก ซึ่งอาจใช้เวลาตลอดสัปดาห์ การหมุนของลมในขึ้น
เจริญเติบโต (Immature Stage) ซึ่งมีรัศมีจ ากัดอยู่ประมาณ ๒๐-๓๐ ไมล์ เมื่อถึงขั้นนี้แล้วรัศมีอาจแผ่ขยายไป
ได้ถึง ๒๐๐ ไมล์ โดยปกติแล้วบริเวณด้านขวามือของการเคลื่อนที่จะมีลักษณะอากาศเลวกว่าทางด้านซ้ายมือ
ขนาดของพายุมักจะมีค่าไม่แน่นอน เช่นพายุไต้ฝุ่นที่มีค่าความกดอากาศที่ศูนย์กลางต่ ากว่า ๙๕๐ hPa พายุ
บางลูกมีรัศมีเพียงแค่ ๑๐๐-๒๐๐ กม.
๔. ขั้นสลายตัว (Decaying Stage) พายุหมุนเขตร้อนจะสลายตัวเมื่อเคลื่อนตัวเข้าสู่บริเวณที่มี
ื้
อณหภูมิเย็นกว่า หรือผิวพนที่มีสิ่งกีดขวาง ซึ่งเป็นเหตุให้สูญเสียแหล่งพลังงานความร้อนและความชื้น ท าให้
ุ
ความรุนแรงลดลง และความเร็วลมลดลงจนต่ ากว่า ๖๔ นอต บริเวณตาพายุจะถูปกคลุมด้วยเมฆ หรือมวล
อากาศเย็นจากขั้วโลก แล้วสลายตัวไปในที่สุด ถ้าพายุหมุนเขตร้อนเคลื่อนตัวขึ้นไปทางทิศเหนือหรือทิศ
ตะวันออกเฉียงเหนือในละติจูดสูง ๆ ขึ้นไปสู่เขตอบอน (Temperate Zone) ความรุนแรงจะลดลงและ
ุ่
เปลี่ยนคุณสมบัติเป็นพายุหมุนนอกเขตร้อน (Extra Tropical Cyclone)
ปรากฏการณ์เบื้องต้นในการเจริญเติบโตของหย่อมความกดอากาศต่ า (Cyclogenesis)
ศาสตราจารย์ Riehl กล่าวว่า บรรยากาศที่หุ้มห่อโลกเรานี้ก็ไม่ผิดแปลกแตกต่างจากเครื่องยนต์
ธรรมดา เริ่มจาก การติดเครื่องยนต์ การเคลื่อนที่ของเครื่องยนต์ พลังงานที่ใช้ในการขับเคลื่อน ตลอดจนการ
ระบายความร้อน พายุหมุนเขตร้อนนั้นก็เหมือนกันกับเครื่องยนต์กลไกธรรมดาเช่นกัน โดย พลังงานส่วนใหญ่ที่
มีอยู่ในพายุหมุนเขตร้อนมาจากไอน้ า ในรูปของพลังงานความร้อนแฝงจากการกลั่นตัว (Latent Heat
Energy of Condensation) โดยมีองค์ประกอบที่จ าเป็นในการก่อตัว ดังนี้
๑. พลังงานส่วนใหญ่ที่ใช้ในพายุหมุนเขตร้อน คือพลังงานความร้อนแฝงจากการกลั่นตัว (Latent
Heat Energy of Condensation) ท านองเดียวกันกับที่เครื่องยนต์ได้พลังงานจากเชื้อเพลิง
๒. พายุหมุนเขตร้อนได้พลังงานจลน์จากลมที่พัดสอบเข้าหาศูนย์กลาง เป็นแรงยกอากาศชื้นขึ้นไป เพื่อ
กลั่นตัวในขณะที่เครื่องยนต์อาศัยกระแสไฟจากแหล่งจ่ายมาจุดระเบิดในห้องเผาไหม้ นั่นคือ ใช้พลังงานจาก
แหล่งอิสระภายนอกมาจุดชนวนเริ่มกระบวนการ
๓. ขณะอากาศชื้นถูกยกตัว การกลั่นตัวเกิดขึ้น นั่นคือกรรมวิธีในการแปรสภาพความร้อนแฝงไปอยู่ใน
รูปความร้อนที่สัมผัสได้ เมื่อมีการระบายออกทางเบื้องบน และการไหลเข้าทดแทนจากเบื้องล่างเกิดขึ้น ก็
หมายถึงพลังงานจลน์ของการไหลหมุนวนรอบจุดศูนย์กลางได้เริ่มเกิดขึ้นแล้ว
ในเครื่องยนต์ก็เปลี่ยนพลังงานความร้อนแฝงจากเชื้อเพลิง ที่เติมเข้าไปให้กลายเป็นความร้อนที่สัมผัส
ได้ ซึ่งก็จะเป็นจุดเริ่มต้นการท างานอย่างต่อเนื่องในห้องเผาไหม้ต่อไป
