Page 15 - ภูมิอากาศ

15

5.4.2 ถ้ามีแนวการเคลื่อนตัวเป็นแบบ ไซโคลนิค (Cyclonic trajectory) ทำให้มวลอากาศนั้นมีการทรงตัว
ิ่
ไม่ดี และมีสภาพอากาศเพมขึ้น
5.4.3 ถ้ามีแนวการเคลื่อนตัวเป็นแบบ แอนตี้ไซโคลนิค (Anticyclonic trajectory) ทำให้มวลอากาศนั้นมี
การทรงตัวดี สภาพอากาศเกิดน้อยลง

6. คุณสมบัติของมวลอากาศในทวปเอเชีย (Air-Masses properties over Asia)
ี
6.1 มวลอากาศฝ่ายทวีปแถบขั้วโลก (Continental polar air-masses : cP)

ในฤดูหนาว เป็นมวลอากาศที่หนาวที่สุด ทั้งนี้เพราะว่าบริเวณทวีปเอเชียตั้งแต่ละติจูด 40 องศาเหนือขึ้นไป

ุ่
เป็นบริเวณที่ปกคลุมไปด้วยน้ำแข็งและภูเขาสูง ซึ่งผ่านทางตอนใต้ของเอเชีย รวมทั้งมวลอากาศอนจากมหาสมุทรถูก
กักกันไม่ให้พดผ่านเอเชียตอนกลางทั้งหมดนี้ เป็นสิ่งทำให้เกิดมวลอากาศแบบ cP เป็นอย่างดี และขณะเดียวกันมวล
ั
อากาศมักจะอยู่ที่แหล่งต้นกำเนิดเป็นระยะเวลานานด้วย ลักษณะอากาศทางภาคตะวันออกของเอเชียถูกปกคลุมไปด้วย
ี
มวลอากาศ cP ตลอดฤดูหนาวหลังจากนั้นก็มีอทธิพลปกคลุมไซบีเรีย จีน และเกาะญี่ปุ่น จนมีชื่อเรียกอกอย่างหนึ่งว่า
ิ
มวลอากาศฝ่ายทวีปแถบขั้วโลกจากไซบีเรีย (Continental polar Siberian air-masses : cPs) มวลอากาศนี้ทำให้เกิด

ฤดูหนาวขึ้นในทวีปเอเชีย และจะมีฝน หิมะ และลมกระโชกขึ้น
มวลอากาศ cP ที่มีกำลังพดมาถึงแถบภูเขาหิมาลัย พม่า อนเดีย และประเทศไทย เป็นมวลอากาศที่เย็นและ
ั
ิ
แห้งแล้ง ซึ่งทราบกันดีอยู่แล้วว่าเป็นมรสุมตะวันออกเฉียงเหนือ หรือเป็นฤดูหนาวในประเทศไทย ถ้าหากมวลอากาศ

ั
ุ่
ิ่
แบบนี้พดผ่านอากาศที่อน และมีความชื้นอยู่เบื้องล่าง จะทำให้ได้รับความร้อนและความชื้นเพมขึ้น จะทำให้เกิดหมอก
หรือเมฆ ST โดยทั่วๆ ไป
ในฤดูร้อน แหล่งกำเนิดของอากาศจะเกิดขึ้นที่ละติจูด 50 องศา เหนือขึ้นไปโดยปกติแล้วบริเวณที่อากาศพด
ั
ผ่านจะเป็นหิมะ และน้ำแข็ง ดังนั้นมวลอากาศแบบนี้ในฤดูร้อนจะมีการทรงตัวดีเสียส่วนมาก
6.2 มวลอากาศฝ่ายมหาสมุทรเขตร้อน (Maritime tropical air-masses : mT)

ในฤดูหนาว โดยทั่วๆ ไปแล้ว มวลอากาศ mT นี้จะปรากฏอยู่ทางภาคใต้ของมหาสมุทร และมีผลกระทบ
กระเทือนต่อภาคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้เป็นส่วนน้อย

ิ
ในฤดูร้อน เนื่องจากมีแหล่งกำเนิดมาจากมหาสมุทรแปซิฟกตอนใต้ บางคนจึงเลยเรียกมวลอากาศนี้ว่า มวล
ิ
อากาศฝ่ายมหาสมุทรแถบโซนร้อนจากแปซิฟก (Maritime tropical pacific air-masses : mTp) ซึ่งเป็นมวลอากาศที่
ิ
ี
ร้อนและชุ่มชื้น มีอทธิพลต่อชายฝั่งประเทศจีน และญี่ปุ่น มีมวลอากาศอกชนิดหนึ่งซึ่งเป็นแบบ mT เหมือนกัน แต่มา
จากมหาสมุทรอนเดียตอนใต้ จึงมีชื่อเรียกว่า มวลอากาศฝ่ายมหาสมุทรเขตร้อนจากมหาสมุทรอนเดียตอนใต้
ิ
ิ
ิ
ิ
(Maritime tropical south Indian air-masses : mTsi) ซึ่งมีอทธิพลปกคลุมประเทศอนเดีย พม่า และไทย มวลอากาศ
นี้เองที่ทำให้เกิดฤดูฝนในประเทศไทย คุณสมบัติพอจะกล่าวย่อๆ ได้ดังนี้
ิ
- การทรงตัวไม่ดี (Unstable) เพราะอยู่ภายใต้อทธิพลของการหมุนเวียนแบบทวนเข็มนาฬกา และ
ิ
ขึ้นอยู่เบื้องบนที่ตั้ง (Cyclonic circulation)
- อาการไม่ทรงตัวจะรุนแรงที่ผิวพน (Instability)
ื้
- มีความชื้นสูงมากขึ้นไปถึงระดับเบื้องบน
- มีเมฆก้อนและมีเมฆ CB อย่างหนาแน่น

- มีน้ำฟ้าที่เกิดจากการยกตัวของอากาศตามทางลาดของภูเขา