Page 20 - ภูมิอากาศ

20

ี
ื้
ความร้อนที่กระจายออกจากพนโลกนี้บรรยากาศรับไว้ได้แทบทั้งหมด จึงพบว่าในชั้นบรรยากาศโทรโพสเฟยร์
อณหภูมิจึงสูงในบริเวณใกล้พนโลก จึงเห็นได้ว่าความร้อนที่บรรยากาศรับไว้นั้นเป็นลักษณะของความร้อนที่
ื้
ุ
ื้
กระจายกลับโดยพนโลกแทนที่จะเป็นรังสีจากดวงอาทิตย์ที่ลงมาตรงๆ ความร้อนที่โลกกระจายออกนี้ แม้ว่าใน
ที่สุดจะเล็ดลอดบรรยากาศออกไปได้โดยเฉพาะในวันที่ท้องฟ้าปราศจากเมฆ แต่จะเป็นไปอย่างช้าๆ จึงทำให้ใน
เวลากลางคืนซึ่งไม่ได้รับรังสีดวงอาทิตย์แล้วอณหภูมิยังคงอยู่ไม่ลดต่ำอย่างรวดเร็ว อาจกล่าวได้ว่าบรรยากาศทำ
ุ
หน้าที่เหมือนกับหลังคาของเรือนกระจกปลูกต้นไม้ เมื่อรังสีคลื่นสั้นผ่านเข้ามา พอกระทบกับพนผิวแล้วก็สะท้อน
ื้
กลับไปในรูปของคลื่นยาวซึ่งจะผ่านออกไปได้ยาก ทำให้มีความร้อนซึมกระจายอยู่ในบรรยากาศซึ่งเรียก

ปรากฏการณ์นี้ว่า Greenhouse effect
พนที่ของประเทศไทยอยู่ในเขตร้อน ทุกส่วนของประเทศไทยจะได้รับรังสีดวงอาทิตย์
ื้
ในลักษณะตั้งฉากถึงปีละสองครั้ง ยิ่งไปกว่านั้นระยะเวลาที่รับรังสีดวงอาทิตย์จะมีสูงตลอดปีคือใกล้เคียง 12

ชั่วโมง ไม่ว่าจะเป็นระยะที่ได้รับรังสีมากในเดือนมิถุนายน หรือระยะที่ได้รับรังสีน้อยในเดือนธันวาคม ความ
ุ
ุ
แตกต่างจะมีไม่เกิน 1 ชั่วโมง ด้วยเหตุนี้ อณหภูมิในประเทศไทยจึงสูงตลอดปี นอกจากนั้นอณหภูมิแตกต่างกัน
ระหว่างค่าอณหภูมิสูงสุดกับอณหภูมิต่ำสุดประจำวันก็มีไม่มากทั้งนี้เนื่องจากความชื้นในบรรยากาศมีค่อนข้างสูง
ุ
ุ
ตลอดปีเช่นกัน
อณหภูมิสูงสุดในประเทศไทยอยู่ในช่วงเดือนเมษายนและพฤษภาคมโดยเฉพาะในเดือน
ุ
เมษายน เป็นเดือนที่พนที่ส่วนใหญ่ของประเทศได้รับรังสีดวงอาทิตย์ตั้งฉาก ประกอบกับความชื้นในอากาศเริ่มมี
ื้
่
มากขึ้น เพราะมวลอากาศจากอาวไทยเริ่มเข้าปกคลุมพนที่ส่วนใหญ่ของประเทศ และในเดือนเมษายนเมฆยังไม่
ื้
ิ
้
ค่อยก่อตัวบนท้องฟามากนัก สำหรับเดือนพฤษภาคมรังสีดวงอาทิตย์คล้อยไปทางเหนือของประเทศ แต่อทธิพล
้
่
ยังคงมีอยู่ ช่วงนี้เมฆเริ่มกอตัวบนท้องฟามากขึ้น และเริ่มมีฝนตกอนเป็นปัจจัยให้อุณหภูมิลดลงไปบ้าง แต่ยังคงสูง
ั
ื้
อยู่ ในช่วงเดือนเมษายนพนที่ส่วนใหญ่ของประเทศไทยได้รับรังสีดวงอาทิตย์ในลักษณะตั้งฉาก จึงพบว่า ตั้งแต่ใต้
ุ
ื่
ุ
ไปจดเหนืออณหภูมิของเดือนเมษายนจะสูงกว่าเดือนอนๆ และอณหภูมิจะสูงต่อเนื่องไปจนถึงเดือนพฤษภาคม
ุ
ุ
จากนั้นอณหภูมิจะค่อยๆ ลดลง ส่วนเดือนที่อณหภูมิต่ำจะอยู่ในเดือนธันวาคมและมกราคม ซึ่งคล้อยตามช่วงที่
หนาวของซีกโลกเหนือและระยะเวลาที่ดวงอาทิตย์ไปตั้งฉากบริเวณ 23 1/2 องศาใต้ โดยเฉพาะในวันที่ 22
ธันวาคม ประเทศไทยจะได้รับรังสีดวงอาทิตย์เฉียงที่สุด แต่กระนั้นความเฉียงยังไม่มากพอที่จะทำให้ความเข้มของ
รังสีดวงอาทิตย์ลดลงไปมากนัก แตกต่างจากบริเวณซึ่งอยู่ในละติจูดสูง ๆ ขึ้นไป ดังนั้นอณหภูมิในประเทศไทยใน
ุ
ุ
ระยะสองเดือนดังกล่าวจึงลดลงไปบ้างความแตกต่างของอณหภูมิระหว่างเดือนที่ร้อนจัด และเดือนที่เย็นจัดอยู่
ระหว่าง 2 - 9 องศาเซลเซียส เปลี่ยนแปลงไปตามท้องถิ่น ในภาคใต้ความแตกต่างจะมีน้อย จะค่อยๆ เพิ่มมากขึ้น
ในภาคกลาง ภาคตะวันออกเฉียงเหนือ และภาคเหนือ โดยเฉพาะอย่างยิ่งในภาคเหนือ ซึ่งอยู่ในบริเวณละติจูด

สูงขึ้นไปประกอบกับพื้นที่เป็นที่สูง ความแตกต่างของอณหภูมิจึงมีมากกว่าภาคอื่นๆ
ุ
เมื่อพจารณาค่าเฉลี่ยของอณหภูมิสูงสุดและต่ำสุดตลอดทั้งปี จะพบว่าเดือนมกราคม
ิ
ุ
ุ
ุ
เป็นเดือนที่มีค่าเฉลี่ยอณหภูมิต่ำสุด มีค่าต่ำกว่าเดือนอน ๆ ทุกจังหวัดในประเทศไทย ค่าเฉลี่ยอณหภูมิต่ำสุดจะมี
ื่
ุ
ิ่
น้อยทางตอนเหนือของประเทศ และเพมมากขึ้นตอนใต้ เดือนเมษายนเป็นเดือนที่มีค่าเฉลี่ยของอณหภูมิสูงสุด
ื่
มีคามากกว่าเดือนอนๆ ในทุกส่วนของประเทศ ทั้งนี้เนื่องจากเดือนเมษายนเป็นเดือนที่พื้นที่ของประเทศไทยได้รับ
่
รังสีดวงอาทิตย์ในลักษณะตั้งฉาก ค่าเฉลี่ยอุณหภูมิสูงสุดจะมีมากทางตอนเหนือของประเทศกว่าทางใต้