Page 19 - สภาพอากาศที่เป็นอันตรายต่อการบิน

๑๙

บทที่ ๓
ขีดจ ากัดของทัศนวิสัย (Restrictions to Visibility)
ในทางอุตุนิยมวิทยาก าหนดว่า ทัศนวิสัย หมายถึง ระยะไกลสุดที่สามารถมองเห็นและระบุเป้าหมายได้
ในเวลากลางวัน หรือระยะไกลที่สุดที่สายตาสามารถมองเห็นแสงไฟที่มีแสงไฟปกติได้ในเวลากลางคืน การตรวจ

ค่าทัศนวิสัยจะกระท าเป็นล าดับสุดท้ายของการตรวจสารประกอบอุตุนิยมวิทยาภายนอกสถานี
ทัศนวิสัยที่มีผลกระทบต่อการบิน แบ่งเป็น ๓ อย่าง คือ
ื้
๑. ทัศนวิสัยที่ผิวพนในทางระดับหรือทัศนวิสัยที่พนดิน (Horizontal surface Visibility or Ground
ื้
Visibility) หมายถึง ความสามารถในการมองเห็นวัตถุด้วยตาเปล่าที่ระดับผิวพื้น
๒. ทัศนวิสัยขณะบินหรือทัศนวิสัยอากาศสู่อากาศ (Flight Visibility or Air to Air Visibility)
หมายถึง ความสามารถในการมองเห็นวัตถุด้วยตาเปล่าขณะอยู่ในอากาศ
๓. ทัศนวิสัยในทางเฉียงหรือทัศนวิสัยตามแนวร่อน (Slant range or Pilot Visibility along glide
path) หมายถึง ความสามารถในการมองเห็นวัตถุด้วยตาเปล่าในทางเฉียง

ปัจจัยที่มีผลต่อการเปลี่ยนแปลงค่าทัศนวิสัย
คือสิ่งที่ปิดบังการมองเห็นนั่นเอง ชนิดและความรุนแรงของสิ่งปิดบังจะมากหรือน้อยขึ้นอยู่กับการทรง
ตัว (stability) ของมวลอากาศเป็นส่วนใหญ่ ส าหรับอากาศที่มีการทรงตัวดี (stable) เหมาะที่จะท าให้เกิด

หมอก และเมฆต่ า ๆ หรือฝนปรอย ๆ ซึ่งท าให้ทัศนวิสัยเสียไป นอกจากนี้หมอกแดดก็มักจะเกิดขึ้นในอากาศท ี่
้
มีการทรงตัวดีเช่นกัน ในทางตรงกันข้ามถาอากาศมีการทรงตัวไม่ดี (unstable) จะมีอากาศไหลขึ้นในทางดิ่งซึ่ง
เป็นตัวการที่ท าให้หมอกสลายไป หรือยกตัวสูงขึ้นเป็นเมฆ ท าให้หมอกแดดและควันหายไปด้วย แต่พายุฝุ่นพายุ
หิมะ (Blowing dust, Blowing snow) และฝนหนักก็จะเกิดขึ้นมาแทนซึ่งเป็นสิ่งที่ท าให้ทัศนวิสัยเสียได้
เช่นเดียวกัน มีอากาศยานเป็นจ านวนมากได้เกิดอุบัติเหตุอันเนื่องมาจากทัศนวิสัยต่ า

ตัวการที่ท าให้ทัศนวิสัยเสีย แบ่งได้ดังนี้
หมอก และหมอกบาง (fog and mist)
เมฆ และน้ าฟ้า (cloud and precipitation)

ละอองน้ าจากทะเล (Wind-blown spray from the sea)
อนุภาคของน้ ามันในบรรยากาศ (Oil particles in the atmosphere)
ควันและฟ้าหลัว (smoke and haze)
ฝุ่นละอองและทราย (dust and sand)

อนุภาคเกลือ (Salt particles)
๑. หมอก และหมอกบาง (Fog and Mist)
หมอก (Fog) หมายถึง ละอองน้ าเล็ก ๆ ที่แขวนลอยอยู่ในอากาศ เกิดตั้งแต่ระดับผิวพนขึ้นไป ซึ่ง
ื้
ื้
โดยทั่วไปเป็นสาเหตุท าให้ทัศนวิสัยในทางระดับผิวพนลดลงต่ ากว่า ๑,๐๐๐ เมตร ถ้าทัศนวิสัยเท่ากับหรือมาก
ว่า ๑,๐๐๐ เมตร เรียกว่า หมอกบาง (mist)
๑.๑ การเกิดหมอก หมอกเกิดจากการกลั่นตัวของไอน้ าเป็นหยดน้ า แล้วแขวนตัวลอยอยู่ใน
อากาศโดยอยู่ใกล้กับพื้นดินหรือสูงไม่เกิน ๕๐ ฟุต ซึ่งมีการเกิดดังนี้
ุ
ุ
๑.๑.๑ การเย็นลงของอากาศ คือการท าให้อณหภูมิของอากาศลดลงเท่ากับอณหภูมิ
ื้
จุดน้ าค้าง (T = Td) เช่น การเย็นลงโดยการแผ่รังสีออก (Radiation cooling) และการสัมผัสพนผิวที่เย็นกว่า
โดยการน า (conduction) และการพา (convection) โดยเฉพาะของไหล