Page 21 - ภูมิอากาศ

21

อุณหภูมิในประเทศไทยตลอดปีไม่แตกต่างกนมาก แม้บางครั้งจะมีอณหภูมิต่ำผิดปกติไป
ุ
ั
บ้าง แต่มักจะเกิดในช่วงเวลาสั้นๆ ไม่ค่อยมีผลต่อลักษณะธรรมชาติโดยส่วนร่วมมากนัก อย่างไรก็ตามบนพนที่สูง
ื้
ตอนเหนือของประเทศ อณหภูมิอาจแตกต่างจากอณหภูมิในบริเวณที่ราบส่วนอนของประเทศ เช่น บริเวณภูเขา
ุ
ุ
ื่
ต่างๆ ในภาคตะวันออกเฉียงเหนือและดอยบนภูเขาในภาคเหนือเป็นต้น
3.2 ความกดอากาศ (Air Pressure)

ความกดอากาศ คือ น้ำหนักของอากาศที่อยู่ชั้นบนกดอากาศที่อยู่ชั้นล่าง อากาศชั้นบนมีความ
หนาแน่นน้อยกว่าจึงมีน้ำหนักน้อยกว่าอากาศชั้นล่าง

3.2.1 แนวความกดอากาศบนพื้นโลก (World Pressure Belts)
ความกดดันอากาศบนพื้นโลกจะมีความสัมพันธ์กับอุณหภูมิ ทำให้สามารถศึกษาและพบ

แนวความกดอากาศสูงต่ำกึ่งถาวรบนพื้นโลก รวม 4 เขต คือ

1) ความกดอากาศต่ำแถบศูนย์สูตร (Equatorial Low or Equatorial Trough) มี
ความกดอากาศปกติอยู่ระหว่าง 1008 - 1011 hPa (29.8 - 29.9 นิ้ว) อยู่ระหว่างละติจูด 5 องศาเหนือ

ถึง 5 องศาใต้ เขตนี้มีชื่อเรียกว่า Inter-tropical Convergence Zone (ITCZ) เป็นเขตลมสงบ (Doldrum)

เป็นแนวปะทะของลมสินค้าในซีกโลกเหนือ-ใต้ และได้รับอทธิพลของลมมรสุมตะวันตกเฉียงใต้ และลมมรสุม
ิ
ตะวันออกเฉียงเหนือ แนวแถบศูนย์สูตรนี้ทางอุตุนิยมวิทยาเรียกว่า ร่องมรสุม (Monsoon Trough)

2) ความกดอากาศสูงแถบรุ้งม้า (Horse Latitude or Subtropical Belts) แนวนี้

อยู่ระหว่างละติจูด 30 - 40 องศาเหนือ-ใต้ มีความกดอากาศเกิน 1029 hPa เขตนี้มีความกดอากาศสูง 2 แหล่ง
แนว Pressure cells อยู่ในซีกโลกเหนือในฤดูร้อนเด่นชัด

- Eastern Pacific หรือ Pacific Anticyclone
- Eastern North Atlantic หรือ Azores Anticyclone

3) ความกดอากาศต่ำกึ่งขั้วโลก (Sub-Polar Low or Sub-Antarctic Low Pressure
Belt and Sub-arctic Low Pressure belt) ประมาณละติจูด 60-70 องศาเหนือ-ใต้ เป็นแนวของมวลอากาศเย็น

ปะทะกับมวลอากาศร้อน ความกดอากาศประมาณ 984 hPa มีแนวความกดต่ำกึ่งถาวรอยู่ 2 แหล่ง คือ Aleutian

Low และ Icelandic Low
4) ความกดอากาศขั้วโลก (Polar High) อากาศหนาวเย็นมาก เป็นหย่อมความกด

อากาศสูงกึ่งถาวร 2 บริเวณ คือ Canadian High and Siberian High

3.3 ลม (Wind)
บรรยากาศที่ห่อหุ้มโลกอยู่มีการเคลื่อนไหวและหมุนเวียนอยู่เสมอ การหมุนเวียนของบรรยากาศ

เป็นพลังงานรูปหนึ่ง บางครั้งการหมุนเวียนของบรรยากาศเป็นไปอย่างช้า ๆ มีลักษณะที่ทราบกันคือ ลมพด แต่
ั
บางครั้งบางขณะการเคลื่อนไหวเป็นไปอย่างรวดเร็วและรุนแรงมีลักษณะเป็นพายุ ลมและพายุอาจถ่ายทอด
พลังงานลงไปในทะเล และมหาสมุทรซึ่งทำให้เกิดคลื่นและกระแสน้ำในมหาสมุทร

ลมเกิดจากความแตกต่างความกดอากาศ ซึ่งอากาศบริเวณความกดอากาศสูงจะเคลื่อนที่ไปยัง
ความกดอากาศต่ำ การเคลื่อนที่ของอากาศนี้มี 2 ชนิด คือ

- เคลื่อนที่ขนานไปกับผิวโลก เรียกว่า ลม (Wind)

- เคลื่อนที่ในแนวดิ่ง เรียกว่า กระแสอากาศ (Air Current)